Bunker 1944

De Duitse telefoonbunker is sinds september 2024 gastheer voor een publiek toegankelijke expo over de bevrijding van Vlaanderen en de 1ste Poolse Pantserdivisie. Op herbestemmingsdag wordt de bunker gratis opengesteld tussen 13u30 en 17u30. Er zullen gidsen aanwezig zijn om meer toelichting te geven. Inschrijven is niet nodig.

🚩Sint-Hubrechtsstraat 49, 8800 Roeselare

Deelfabriek Kortrijk

Een oude brandweerkazerne werd herbestemd tot een nieuwe thuis voor de Deelfabriek. De Deelfabriek huisvest 18 stads-en burgerinitiatieven die werken rond delen, ruilen en herstellen. Er zijn een aantal ruilwinkels, uitleenwinkels en herstelateliers. De Deelfabriek is een plek die vrij toegankelijk is voor iedereen en gerund wordt door vrijwilligers onder leiding van 2 professionals. De Deelfabriek is dagelijks open en organiseert ook ad hoc activiteiten.

Speciaal voor Herbestemmingsdag worden er twee rondleidingen georganiseerd (om 14u en om 15u) met een toelichting over de geschiedenis en renovatie van het gebouw, alsook een toelichting over de werking. Vooraf inschrijven is verplicht.

🚩locatie: Rijkswachtstraat 5, 8500 Kortrijk

Herbestemming van de De Refuge in Mechelen

Wat ooit een schuilplaats was voor reizende kloosterlingen, krijgt binnenkort een nieuwe bestemming. Het historische Refugium van Grimbergen wordt herbestemd tot een eigentijdse kantoorruimte — met respect voor het verleden en oog op de toekomst.

Triginta bouwt voort op dit sterke fundament en behoudt tegelijk waardevolle functies, zoals de jeugdwerking Jamaswapi en de repetitieruimte voor het koor.

🔓 Op zondag 18 mei 2025 opent Triginta uitzonderlijk de deuren van deze unieke site voor het grote publiek. Kom ontdekken hoe erfgoed en innovatie hier samenkomen.

🚩Onze-Lieve-Vrouwestraat 52, 2800 Mechelen

Vooraf inschrijven is verplicht via dit formulier.

Pastorie Leke

De renovatie van de voormalige Pastoriewoning vertrekt vanuit drijfveren mbt. duurzaamheid. Het is een inbreidingsproject, waarbij de site een deels publiek karakter met evenementenruimte en flexibele werkruimtes krijgt, gekoppeld aan een woning.

Het aanpakken van historisch bouwkundig erfgoed met een bagage van vroegere verbouwingen en verschijningsvormen, vroeg een weldoordachte visie over de toekomst van het geheel. De algemeen bedenkelijke bouwfysische staat van het gebouw én de gebrekkige architecturale kwaliteit van enkele toevoegsels (19e en 20e eeuw) maakte dit een bijzonder uitdagend vraagstuk. Met de gevelrenovatie werd ervoor gekozen het Pastoriegebouw terug te brengen naar een 17e-18e eeuwse neoclassicistische verschijningsvorm, wat de authentieke (historische) Pastoriewoningen hun typische statigheid gaf. Met een zekere panache, en tegelijk een grote waardering voor de eenvoud van deze bouwwerken uit ons bouwkundig erfgoed, werden alle ruimtes tactiel en/of visueel gelinkt aan de mooie tuin en de nog deels aanwezige omwalling.

Tijdens een bezoek aan de site is nog veel meer te ontdekken: zie pastorieleke.be
Op 18 mei zet de pastorie de deuren open van 10u00 tot 13u00. Er is vrije toegang (een seintje vooraf op 0472 42 09 42 is wel leuk). Drankjes verkrijgbaar aan de bar.

🚩 Lekedorpstraat 87, 8600 Diksmuide

Dorpsbibliotheek in het klooster van Vorselaar

Als deel van het masterplan ‘Dorp maken in Vorselaar’, opgemaakt door RE-ST, verhuisde de dorpsbibliotheek van Vorselaar naar de voormalige feestzaal van het klooster van de Zusters der Christelijke Scholen. Aan de hand van een co-creatieproces ontwierp het team van VOET architectuur een nieuwe inrichting voor de bibliotheek als derde ruimte.

Tijdens een reeks workshops met het bibteam werd nagedacht over de bib als een plek die voor nabijheid zorgt. Zowel fysieke nabijheid: een toegankelijke ruimte, als mentale nabijheid: de bib als herkenninsgpunt in het dorp. De bib werd zo een inclusieve ruimte voor inspiratie, leren en ontmoeting: Er werd een leesplek, stille studieruimte, een koffiehoek en een speels leeslandschap voor kinderen gecreëerd.

De feestzaal werd in originele staat hersteld. De authentieke neogotische ruimte met glazen koepel en kleurrijke tegelvloer worden versterkt door het ontwerp van de architecten.

De boekenrekken werden hergebruikt. Nieuwe elementen in groen-blauw en geel zoals de toog en leestafels zijn gemaakt i.s.m. de technische dienst van Vorselaar en de leerlingen van de 3e graad houtbewerking van kOsh Herentals.

Op 18 mei ontdek je meer over dit mooie project. Openingsuren en programma volgen later.

🚩 Kerkstraat 1a, 2290 Vorselaar

Herbestemming van de oude bibliotheek van Mechelen

Dit circulaire pilootproject herbestemt de voormalige Mechelse bibliotheeksite tot een duurzame woonomgeving met 22 woningen, een collectieve tuin, een daktuin en nieuwe openbare ruimte.

Circulair en veranderingsgericht bouwen staan centraal. De bestaande gebouwen en structuren worden zoveel mogelijk behouden en aangevuld met flexibele, demonteerbare systemen. Dit zorgt voor een lange levensduur en maakt toekomstige aanpassingen eenvoudig. De materiaalkeuze en indeling zijn afgestemd op aanpasbaarheid, zodat het project zich kan ontwikkelen volgens veranderende noden.

Door in te zetten op hergebruik en innovatieve bouwmethodes, combineert het ontwerp historische waarde met duurzaamheid en creëert het een veerkrachtige woonomgeving voor de toekomst.

📝Verplichte inschrijving / bezoek op afspraak / yana.demeuter@caaap.be / 0479/98.05.95 

🚩Moensstraat 51, 2800 Mechelen 

Regeneratieve herbestemming van de Stockmanssite: een gedeelde toekomst in het hart van Tienen

Op een voormalige industriële en vervuilde site aan de Avendorenstraat in Tienen realiseert AST77 een regeneratief herbestemmingsproject. De bestaande gebouwen en buitenruimte worden heringericht als een open 'expertenhuis' voor samenwerking tussen mobiliteitsexperts, ambachtslieden, kunstenaars, milieudeskundigen en andere makers.

Vertrekkend vanuit circulaire, sociale en ecologische principes ontstaan er gedeelde woon- en werkplekken, publieke ontmoetingsruimtes en een landschappelijke tuin die stad en natuur verbindt. De site is ontworpen als een levend ecosysteem waar erfgoed, innovatie en gemeenschap elkaar versterken.

Tijdens Herbestemmingsdag kunnen bezoekers de site ontdekken via rondleidingen doorheen de gebouwen. Daarnaast worden enkele ruimtes tijdelijk ingericht als belevingsplekken waarin het verhaal van regeneratief bouwen tastbaar wordt gemaakt. Via materiaalstalen, projectvoorbeelden en visualisaties laten we zien hoe oude plekken nieuw leven krijgen, met aandacht voor verleden en toekomst.

Bezoekers kunnen ook zelf actief meedenken over de toekomstige invulling van de site. Met behulp van 3D-brillen krijgen ze een blik op mogelijke scenario's voor het terrein en worden ze uitgenodigd om hun visie te delen.

Hoewel het nog steeds een werf in opbouw is, benutten we precies die ruwe context als een kracht.

Je ontdekt alvast meer over de Stockmanssite in deze video.

📍 Stockmanssite, Avendorenstraat 8, 3300 Tienen
🕙 Vrije toegang op 18 mei van 10u tot 18u

25 op 25 voor Herbestemming

25 op 25 voor Herbestemming is de opvolger van 100 op 100 voor Herbestemming. In aanloop naar de tweede editie van de Herbestemmingsdag op 18 mei 2025, zetten zes herbestemmingsfans om beurten geslaagde herbestemmingen in de kijker op LinkedIn. Dit zestal bestaat uit Pieter Verfaillie (Erfgoed & Visie) , Ruben Willaert (Herbé), Sara Vermeulen (Onroerend Erfgoed (Flanders Heritage Agency) / Caspar)), Bertrand Lafontaine (hoofdredacteur Architectura), Rik Neven (zaakvoerder Palindroom) en Wouter Polspoel (hoofdredacteur Circubuild).

 Benieuwd welke projecten eerder aan bod kwamen in 100 op 100-reeks? Je vindt hier het overzicht.

Herbestemming van poortgebouw in begijnhof Turnhout tot woning en vakantieverblijven

De monumentale begijnhofpoort van Stad Turnhout, die toegang geeft tot het tot Unesco-werelderfgoed bekroonde begijnhof, onderging het voorbije jaar een grondige renovatie.

Het gebouw kreeg een nieuwe invulling met twee B&B-kamers, een vakantiewoning en een woning voor de uitbaters. 
Ook het voormalige portierhuisje kreeg een nieuwe bestemming en heeft nu een onthaalfunctie voor de stadsgidsen van Turnhout.

Op zondag 18 mei van 10 tot 17 uur is er vrije (beperkte) toegang.
Rondleidingen in het gebouw vinden plaats om 11, 14 en 16 uur, inschrijven verplicht.
Rondleiding in het begijnhof vinden plaats om 11.30u, 14.30u en 16.30u uur, inschrijven verplicht 
📝 Inschrijven kan via begijnhof@turnhout.be 
🚩 Begijnhof 1 – 2300 Turnhout

Bio-circulaire renovatie van industrieel erfgoed "Wagenhuys", circulaire meubelen en eetbare tuin.

Be Factory is een bedrijf dat bio-circulair renoveert, unieke meubelen maakt van ontgonnen materialen en eetbare tuinen ontwerpt en aanlegt. Momenteel voeren ze hun werken uit aan het Wagenhuys, een gebouw dat deel uitmaakt van een industriële (textiel) erfgoedsite in Ronse.

Tijdens het weekend van Herbestemmingsdag, zetten ze de deuren open voor het publiek om het Wagenhuys te ontdekken.

Op 17 en 18 mei is er vrije toegang tussen 11 en 18u met de nodige uitleg die terug te vinden is via borden of mondeling wordt toegelicht.

🚩 Ninovestraat 62 te Ronse, ingang via Gebr. Dopchiestraat.

Provinciaal Hof: van gesloten erfgoed tot open huis

Het Provinciaal Hof zal geopend zijn van 10.30 tot 18.00 uur. Het aanbod is gratis, maar inschrijven voor de rondleidingen is noodzakelijk via deze link.

Audioguide

Doorlopend. Uitzonderlijk gratis.

Hofbotjes-zoektocht

Doorlopend. Uitzonderlijk gratis. Deelnemers aan de Hofbotjes-zoektocht mogen ook in onze verkleedkoffer duiken, pret verzekerd!

Aanbod voor volwassenen

We organiseren om 11.30 uur, 14.30 uur en 15.30 uur telkens een rondleiding van 60 minuten. Daarbij wordt het restauratieproces belicht en geven we duiding over de herbestemming, historiek en architectonische pracht van het gebouw. Ook de provincie West-Vlaanderen en onze pijlers (duurzaamheid, inclusie, toegankelijkheid) plaatsen we in de kijker.

Aanbod kinderen

We organiseren rondleidingen op kindermaat, waarbij we volgende thema’s op een ludieke manier belichten: herbestemming, architectuur en historiek, provincie West-Vlaanderen en onze pijlers (duurzaamheid, inclusie, toegankelijkheid). Dit brengen we op een ludieke manier op kindermaat.

Dit voorzien we voor volgende leeftijdscategorieën:

11.00 – 11.30 uur: 6 tot 8 jaar (bewust kortere tijdsduur gezien de leeftijdscategorie)
14.00 – 14.45 uur: 8 tot 12 jaar
15.00 – 15.45 uur: 12 tot 14 jaar
Alle deelnemers aan de kinderrondleidingen mogen ook een bijdrage leveren aan onze tijdscapsule, waarbij we hun ideeën noteren voor de toekomstige herbestemming van het Provinciaal Hof. Ze noteren of tekenen hun toekomstdroom voor het Provinciaal Hof in 2030. Hoe denken zij dat het Hof er zal uitzien in 2030? Welke technologie zullen we gebruiken? Wat zal er hier te beleven vallen? Wat zullen ze zelf bereikt hebben in 2030? Die tijdscapsule willen we openen tijdens een grote ceremonie die we organiseren voor Herbestemmingsdag 2030.

Varia

In diverse ruimtes zullen restauratiefilmpjes afspelen en worden panelen geplaatst die ons restauratieproces belichten.

🚩Locatie: Markt 3, 8000 Brugge.

Foto © Jan D'Hondt

Cohousing Ten Broele - Kortrijk

Cohousing Projects verbouwt de twee prachtige beschermde herenhuizen aan de Groeningestraat in Kortrijk met de grootste zorg tot een cohousingproject met 15 wooneenheden. Het 17e eeuwse huis De Kroon en het 18e eeuwse huis Chomé deden sinds 1833 dienst als klooster en schoolgebouw. Na 180 jaar onderwijs in de schaduw van de Broeltorens sloot het voormalige ten Broele Instituut in 2013 definitief de schoolpoorten. 

Eind 2022 kochten we met onze coöperatie Cohousing Invest de beschermde woningen om ze te renoveren en herbestemmen tot een cohousingproject met private appartementen aangevuld met ruime gemeenschappelijke delen (zaal met keuken, wasbar, atelier, coworking, logeerkamer, fietsenkelder, bergruimte …).

We herbestemmen deze waardevolle erfgoedsite met groot respect voor het verleden. Elementen zoals marmeren schouwen, alkoofconstructies en moerbalken blijven behouden en krijgen opnieuw betekenis binnen een hedendaags woonverhaal. Zo wordt het erfgoed niet bevroren, maar écht verder geschreven.

Tijdens Herbestemmingsdag organiseren we een fotozoektocht die jong en oud meeneemt doorheen de site en haar geschiedenis. Aan de hand van oude elementen en erfgoeddetails ontdek je hoe verleden en toekomst hier samenkomen. Wie alle foto's weet te vinden, wordt beloond met een kleine verrassing!

Cohousing Kortrijk is een levend bewijs dat erfgoed niet alleen bewaard, maar ook beleefd kan worden.

📝 De deuren staan open van 14u tot 17u. Inschrijven is verplicht.

🚩Groeningestraat 1, 8500 Kortrijk

Wonen en werken in een voormalig douanegebouw

A2D Architecten heeft een voormalig douanegebouw uit 1906 omgevormd tot een duurzame en toekomstbestendige woon- en werkplek. Bij de renovatie is vooral gebruikgemaakt van bio-based materialen en hergebruik van sloopmateriaal. Dankzij grondboringen, warmtepompen en zonnepanelen is het gebouw volledig zelfvoorzienend op het gebied van verwarming, koeling en ventilatie. Dit maakt het een voorbeeld van duurzaam bouwen.

Het kantoor van A2D Architecten heeft zijn werkruimte gevestigd in de voormalige opslagruimtes en kelder, waar het industriële karakter van het gebouw behouden blijft.
Kom ontdekken hoe een verwaarloosd historisch pand nieuw leven krijgt door een respectvolle, duurzame renovatie. Ervaar hoe innovatie en hergebruik hand in hand gaan om een unieke woon- en werkomgeving te creëren.

📝 Tijdens het weekend van Herbestemmingsdag geven de architecten verschillende rondleidingen. De eerste zal om 11:00 doorgaan en de tweede om 14:00, dit zowel op zaterdag 17 mei als op zondag 18 mei. Inschrijven is niet nodig.
🚩 Van Meyelstraat 49, 1080 Brussel.